Çin'in Ana Lehçeleri
Çince, ISO 639-3 uluslararası dil kodu standardına göre genellikle 13 ana lehçeye ayrılır. Ve ana lehçeler daha fazla lehçeye bölünebilir. Putonghua (veya Mandarin), nüfusun yüzde 70'inden fazlası tarafından konuşulan baskın lehçedir. Tüm okullarda öğretilir ve hükümetin iletişim dilidir. Bu ana lehçe grupları içinde, çoğu karşılıklı olarak anlaşılmaz olan birçok alt grup vardır. Anlaşılabilirlikteki coğrafi varyasyonlarda da büyük farklılıklar vardır. Fujian'da, birbirinden on kilometre uzakta yaşayan insanlar, Min lehçesinin anlaşılmaz varyasyonlarını konuşabiliyor olabilir.
Çince çeşitleri en çok fonolojide, daha az ölçüde ise kelime bilgisi ve sözdiziminde farklılık gösterir.
- Putonghua. Kuzey Çin ve Sichuan Eyaleti'nde yaşayan Çinlilerin ana lehçesidir. Çin Halk Cumhuriyeti'nde resmi konuşma dili olarak temel alınan bu lehçe, Hong Kong, Makao ve Tayvan'da Guoyu olarak da adlandırılır.
- Wu. Şanghay, Zhejiang'ın çoğu ve Jiangsu ile Anhui'nin güney kısımlarında konuşulmaktadır. Bu lehçe grubu, çoğu karşılıklı olarak anlaşılmaz olan yüzlerce farklı konuşma biçiminden oluşur.
- Hakka/Kejia. Güney Çin'deki Hakka halkı tarafından konuşulmaktadır.
- Min. Fujian, Tayvan, Filipinler ve Güneydoğu Asya'da konuşulmaktadır. Min grubu en çeşitli olanıdır ve komşu ilçelerde birçok çeşidi kullanılmaktadır.
- Yue. Guangdong Eyaleti, Hong Kong, Makao, Tayvan, Güneydoğu Asya'nın her yerinde ve birçok denizaşırı Çinli tarafından konuşulmaktadır.
Diğer Etnik Grupların Dilleri
En çok çalışılan Çin dilleri arasında Çince, Moğolca, Tibetçe, Uygurca ve Zhuangca bulunmaktadır. Ancak, Çin'de toplam 299 yaşayan dil bulunmaktadır.
Çin'in 55 azınlık halkının tamamı, Çin dili kullanan Hui ve Mançu hariç, kendi dillerine sahiptir. Şu anda, Çin'in etnik azınlıklarından 21'inin kendi yazılı dili bulunmaktadır ve bu diller 27 yazılı form içermektedir.
Çin'in 70 milyondan fazla azınlık üyesi, Moğolca, Tibetçe, Miao, Tai, Uygurca ve Kazakça dahil olmak üzere kendi konuşma dillerine sahiptir.
Hükümetin Dil Geliştirme Çabaları
Eskiden birçok azınlık dili yazılı bir forma sahip değildi; Çin hükümeti, bu diller için pinyin kullanarak yazılı alfabelerin geliştirilmesini teşvik etti. 1950'lerde, hükümet 12 etnik azınlığa Latin alfabesine dayalı 16 yazılı dil oluşturma konusunda yardımcı olmaya başladı. Çin hükümeti ayrıca Dai, Lahu, Jingpo ve Yi azınlık gruplarının dört orijinal yazılı dilini beş yazılı dile geliştirmeye yardımcı oldu. Uygur ve Kazak gruplarının dilleri yazılı bir sisteme dönüştürüldü. Bu gruplar ayrıca etno-dilsel miraslarının bilgisini teşvik edecek gelenekleri sürdürmeye teşvik edilmektedir.
İki Dilli Eğitim ve Etnik Azınlık Medyası
Yazılı bir dile sahip olan etnik azınlıklar, ilkokuldan yükseköğretime kadar iki dilli eğitime başlamışlardır. Ağırlıklı olarak ulusal azınlıkların bulunduğu bölgelerdeki okullarda dersler yerel dilde, yerel dildeki ders kitapları kullanılarak verilmektedir. Mandarin tabanlı lehçe okullarda genellikle ikinci dil olarak öğretilir ve Çin genelinde bir gerekliliktir. Anadil lehçeleri ve Putonghua konusunda iki dilli olan Çinlilerin sayısı giderek artmaktadır.
Birçok etnik azınlık, kendi dillerinde yazılmış gazete ve dergilere sahiptir. 1998 yılında, on yedi etnik azınlık 83 gazete ve 84 dergi yayımlamıştır.
