Çin'in Geniş Toprak Alanı ve Bölgesel Özellikleri
Çin, Rusya ve Kanada'dan sonra dünyanın en büyük üçüncü ülkesidir. Alaska dahil Amerika Birleşik Devletleri'nden biraz daha büyük olan Çin, yaklaşık 9.596.960 km2'lik bir alanı kaplar. Bu toplamda 9.326.410 km2 kara ve 270.550 km2 iç göller ve nehirler bulunmaktadır. Doğudan batıya, mesafe Heilongjiang Nehri'nden Orta Asya'daki Pamir Dağları'na kadar yaklaşık 5.000 km'dir; kuzeyden güneye, mesafe kuzeydeki Heilongjiang Eyaleti'nden güneydeki Hainan Eyaleti'ne ve Malezya'nın kuzey kıyısındaki Zengmu Resifi'ne kadar yaklaşık 4.050 km ve 1.450 km daha güneyde uzanır.
Çin nüfusunun çoğu, ülkenin nispeten düz ve verimli güneydoğu kısmında yaşamaktadır. Çoğu, ataları gibi, alçak tepelerde ve yüksek arazilerden doğuya ve güneye denize doğru uzanan merkezi ovalarda yaşayan çiftçilerdir. Tarım, bu geniş alanda hakimdir ve genellikle ılıman veya subtropikal bir iklim tarafından desteklenir.
Ülkenin sadece yüzde 15'i tarım için uygundur (ABD'de yüzde 21 ile karşılaştırıldığında) ve bu arazinin çoğu merkezi doğu kıyısında ve Yangtze Nehri ve Sarı Nehir vadileri boyunca yer alır. Çin'in yaklaşık yüzde 34'ü meralarla, yüzde 14'ü ise ormanlarla kaplıdır. 2005 tahminlerine göre, Çin'in topraklarının yüzde 14,86'sı (yaklaşık 1,4 milyon km2) tarıma elverişlidir. Yaklaşık yüzde 1,3'ü (yaklaşık 116.580 km2) kalıcı ekinlerle ekilmiştir. Kalıcı ekinlerle ekilen arazi nispeten daha az olduğundan, dünyanın en büyük nüfusunu beslemek ve hala ihracat için bir fazla elde etmek için yoğun tarım teknikleri kullanılmaktadır.
Çin, 23 eyalet ve büyük sayıda etnik azınlık tarafından nüfuslandırılan 5 özerk bölgeden oluşur. Çin'in en büyük şehirleri, Pekin, Şanghay, Tianjin ve Chongqing, Çin hükümeti tarafından doğrudan belediyeler olarak yönetilmektedir. Çin, beş uluslararası saat diliminin tamamını veya bir kısmını kapsasa da, Pekin'i temel alarak tek bir standart zaman, Çin Standart Zamanı (CST; Greenwich Ortalama Zamanı artı sekiz saat) kullanır. Çin, yaz saati uygulaması sistemini kullanmaz.
Çin, dünyanın en kalabalık ülkesi olmasına rağmen, topraklarının çoğu yaşanamaz veya neredeyse yaşanamaz durumdadır. Ülkenin batı yarısı çoğunlukla çöldür. Ülkenin orta ve güney kısımları engebeli dağlarla kaplıdır ve kuzeydoğusu kışın yoğun ormanlık ve acı soğuktur.
Çin'in kuzey kısmı nispeten düzdür ve Sarı Nehir havzası, Qinling Dağ Sırası, Shanxi lös bölgesi, Kuzey Çin Merkezi Ovası, Moğol platosu, doğu yaylaları ve Kuzeydoğu Çin'in merkezi ovasını kucaklar.
Çin'in batı kısmı, dünyanın en kurak ve en ıssız bölgelerinden ikisi olan Tarim Havzası ve Taklamakan Çölü ile Tianshan Dağları'na ev sahipliği yapmaktadır.
Himalayaların omurgası, Mount Qomolangma dahil, Tibet (Çin'in bir parçası) ve Nepal arasındaki sınır boyunca uzanır. Tibet'in çoğu, dağlar ve izole göllerle kesintiye uğrayan kuru, ıssız bir bölge olan Tibet Platosu tarafından işgal edilmiştir. Tibet'teki ortalama yükseklik 4.000 m'nin üzerindedir ve 6.000 m'den yüksek 40 zirve bulunmaktadır. Tibet'te çok az insan yaşamaktadır. Tibet platosu, Himalayalar, Kunlun Dağları ve Hengduan Dağları'nı kucaklar.
Çin'in merkezi kısmı, Yangtze Havzası, Sichuan Havzası ve Yangtze ovaları ve deltalarını kucaklar. Tibet ile doğu Çin'in ovaları arasında, geçilmesi zor, engebeli dağ sırtları bulunur ve bunların birçoğu batı Sichuan ve Yunnan eyaletlerinde yer alır. Bu dağları aşmak haftalar alabilir. Bu dağların doğusunda Yangtze Nehri vadisi ve kuzey ve doğu Çin'in ovaları bulunur. Bu alan, Han Çinlilerinin yoğun nüfuslu evidir. Aynı zamanda büyük ölçüde tarımsaldır ve dört mevsimi vardır.
Güneydoğu Çin, komşu Burma, Laos ve Vietnam'da bulunan tepe kabilelerine benzer büyük sayıda etnik azınlık tarafından iskan edilen yeşil, yarı tropikal bir bölgedir. Çeşitli boyutlarda birçok dağ ve dağ sırası bulunmaktadır. Burada büyük orman alanları temizlenmiş ve ormansızlaşma kaynaklı erozyon çok belirgindir.
Çin'in Deniz Alanının Önemi ve Özellikleri
Çin Denizi, Tayvan ve Çin anakarası arasındaki sığ Tayvan Boğazı aracılığıyla bağlanan iki bölümden, Güney Çin Denizi ve Doğu Çin Denizi'nden oluşur.
Güney Çin Denizi, batı Pasifik'in en büyük marjinal denizi olarak, yaklaşık 3.685.000 km2'lik bir alanı kaplar ve ortalama derinliği 1.060 m'dir.
Denize dökülen ana nehirler, Hong Kong ve Makao arasında Zhujiang Nehri deltası oluşturan kollardır. Bölgedeki hava durumu tropikaldir ve büyük ölçüde muson rüzgarları tarafından kontrol edilir. Yıllık yağış miktarı güney havzası etrafında yaklaşık 2.000 mm'den 4.000 mm'ye kadar değişir; yaz tayfunları sık görülür. Musonlar ayrıca deniz yüzeyi akıntılarını ve Güney Çin Denizi ile bitişik su kütleleri arasındaki su değişimini kontrol eder.
Doğu Çin Denizi, Güney Çin Denizi'nden kuzeydoğuya doğru uzanır ve batıda Asya anakarası, doğuda ise Japonya'nın en güneydeki ana adası ile sınırlanır. Cheju Adası'nı Çin anakarası ile birleştiren doğu-batı hattı, Doğu Çin Denizi'ni kuzeyindeki Sarı Deniz'den ayırır. 751.100 km2'lik bir alana sahip olan Doğu Çin Denizi genellikle sığdır ve ortalama derinliği sadece 349 m'dir. Doğu Çin Denizi'nin iklimi de muson rüzgar sistemi tarafından domine edilir. Batı Pasifik'ten gelen sıcak, nemli rüzgarlar, tayfunlarla birlikte yağmurlu bir yaz mevsimi getirir, ancak kışın musonlar tersine döner ve Asya kıtasından kuzeybatıdan soğuk, kuru hava getirir.
Her iki deniz de yoğun bir şekilde avlanmaktadır; ton balığı, uskumru, mezgit, hamsi, karides ve kabuklu deniz ürünleri ana avı oluşturur. Güney Çin Denizi'nden elde edilen balıklar, yoğun nüfuslu kıyı boyunca tüketilen hayvansal proteinin yüzde 50'sine kadarını sağlar. Her iki deniz de önemli nakliye rotaları olarak hizmet vermektedir. Güney Çin Denizi, Malakka Boğazı ile birlikte, Pasifik ve Hint okyanusları arasındaki ana ulaşım rotasını oluşturur ve Doğu Çin Denizi, Güney Çin Denizi'nden Japon ve diğer Kuzey Pasifik limanlarına ana nakliye rotası olarak hizmet eder.
