De Beslissende Strijd: Chu - Han-strijd
De Chu-Han-strijd (206—202 v.Chr.) was een periode na de Qin-dynastie in China. Tijdens deze periode vormden de rebellenkoningen, voortgekomen uit de ineenstorting van de Qin-dynastie, twee kampen die tegen elkaar vochten. Een kamp werd geleid door Liu Bang, koning van Han, terwijl het andere werd geleid door Xiang Yu, Overlord van de Westelijke Chu. De Chu-Han-strijd eindigde met de totale overwinning van Liu Bang. China werd herenigd onder het nieuwe Han-rijk, dat een van de sterkste rijken in de geschiedenis van de wereld zou worden.
De Chu-Han-strijd had ook een sterke impact op de Chinese cultuur en taal. Liu Bang en zijn officieren worden vaak geprezen in Chinese geschiedenisboeken omdat Liu Bang als een boer begon. Ze worden vaak aangeduid als mensen die zich vanuit het niets naar de top hebben gewerkt, zoals een van armoede naar rijkdom verhaal. Liu Bang wordt gerespecteerd in de Chinese geschiedenis omdat hij de Han-dynastie creëerde, die wordt beschouwd als een gouden eeuw voor China, militair gezien. De andere gouden eeuw is de Tang-dynastie, cultureel gezien.
Veel Chinese vierkarakterspreuken en korte verhalen komen uit de Chu-Han-oorlog. De uitdrukking, letterlijk "vechten met de rivier in je rug", werd vaak gebruikt om "of winnen of sterven" te betekenen. Deze uitdrukking kwam van een slag, waarin Han Xin, Liu Bang's opperbevelhebber, opzettelijk zijn troepen tegenover de vijand stationeerde, met hun rug naar de rivier, zonder ontsnappingsroute. De wetenschap dat er geen uitweg was behalve overwinning of dood inspireerde de soldaten om harder te vechten. De laatste stand van Xiang Yu wordt vaak "Vaarwel mijn concubine" genoemd in de Chinese opera. Chinees schaak wordt meestal aangeduid als Chu-Han-strijd. De rode kant is meestal Han, terwijl de groene kant meestal Chu wordt genoemd. Het middelste deel dat de zijden van de spelers verdeelt, wordt de "Chu-Han-grenslijn" genoemd, letterlijk "Chu-rivier en Han-grens". Het incident van het "feest bij Hong Gate" werd een spreekwoord. De 36 strategieën, Chinese spreekwoorden over strategie en de kunst van oorlog, maken veel verwijzingen naar de Chu-Han-oorlog.
De Glorieuze Han-dynastie
Het Chinese volk beschouwt de Han-dynastie als een van de grootste periodes in de gehele geschiedenis van China. Als gevolg daarvan noemen de leden van de etnische meerderheid van de Chinese bevolking zichzelf tot op de dag van vandaag nog steeds "mensen van Han", en hun taal "Han-taal".
Tijdens de Han-dynastie werd China officieel een Confuciaanse staat en bloeide het binnenlands: landbouw, ambachten en handel floreerden, en de bevolking bereikte 50 miljoen. Ondertussen breidde het rijk zijn politieke en culturele invloed uit over Vietnam, Centraal-Azië, Mongolië en Korea.
Intellectuele, literaire en artistieke inspanningen herleefden en bloeiden tijdens de Han-dynastie. De Han-periode bracht China's beroemdste historicus voort, Sima Qian (145—87 v.Chr.), wiens "Records of the Grand Historian" een gedetailleerde kroniek biedt van de tijd van de Gele Keizer tot die van keizer Wu (141—87 v.Chr.). Technologische vooruitgang kenmerkte ook deze periode. Een van de grote Chinese uitvindingen, papier, dateert uit de Han-tijd.
Het is redelijk om te stellen dat de hedendaagse rijken van de Han-dynastie en het Romeinse Rijk de twee supermachten van de bekende wereld waren. Verschillende Romeinse ambassades naar China worden in de Chinese geschiedenis vermeld, te beginnen met een verslag in de "Geschiedenis van de Late Han" van een Romeins konvooi uitgezonden door keizer Antoninus Pius dat in 166 n.Chr. de Chinese hoofdstad Luoyang bereikte en werd begroet door keizer Huan.
Vanaf 138 v.Chr. stuurde keizer Wu Zhang Qian tweemaal als zijn gezant naar de westelijke regio's, en in het proces pionierde hij de route die bekend staat als de Zijderoute van Chang'an, door Xinjiang en Centraal-Azië, en verder naar de oostkust van de Middellandse Zee.
Na de ambassade en het verslag van Zhang Qian bloeiden de handelsbetrekkingen tussen China en Centraal- en West-Azië, aangezien er in de 1e eeuw v.Chr. veel Chinese missies werden gestuurd, wat de ontwikkeling van de Zijderoute initieerde.
De Prachtige Tang-dynastie
De Tang-dynastie, met de meest bevolkte stad ter wereld in die tijd, wordt beschouwd als een hoogtepunt in de Chinese beschaving, gelijk aan of zelfs superieur aan de Han-periode. Het territorium was groter dan dat van de Han. Gestimuleerd door het contact met India en het Midden-Oosten, kende het rijk een bloei van creativiteit op vele gebieden. Het boeddhisme, dat rond de tijd van Confucius in India ontstond, bleef bloeien tijdens de Tang-periode en werd door de keizerlijke familie geadopteerd, waardoor het grondig gesiniciseerd werd en een permanent onderdeel van de Chinese traditionele cultuur werd. De Tang-periode was de gouden eeuw van de Chinese literatuur en kunst. Blokdruk maakte de geschreven woorden op grote schaal beschikbaar voor een breder publiek.
De vroege decennia van de achtste eeuw werden uiteindelijk beschouwd als het hoogtepunt van de Tang-dynastie, zo niet van de hele Chinese beschaving. Keizer Tang Xuanzong bracht China naar zijn gouden eeuw, en Tang-invloeden reikten helemaal tot Japan en Korea in het oosten, Vietnam in het zuiden en Centraal- en West-Azië in het westen. Het keerpunt kwam in 755 tijdens de laatste jaren van Xuanzong's regering, waar de An Lushan-Shi Siming-opstand de Tang-dynastie en de welvaart die jaren had gekost om op te bouwen, vrijwel vernietigde. Het liet de dynastie verzwakt achter, en gedurende de resterende 150 jaar herwon de Tang-dynastie nooit haar gloriedagen van de 7e en 8e eeuw.
Tegen het einde van de Tang-dynastie werden regionale militaire gouverneurs steeds machtiger en begonnen ze meer te functioneren als onafhankelijke regimes op zichzelf. De dynastie eindigde toen een van de militaire gouverneurs, Zhu Wen, de laatste keizer afzette en zelf de troon besteeg, waarmee de Periode van de Vijf Dynastieën en Tien Koninkrijken begon.
Het was ook tijdens de Tang-dynastie dat de enige vrouwelijke monarch van China, keizerin Wu Zetian, haar stempel drukte. Haar heerschappij zou slechts een handvol voorbeelden zijn waarin vrouwen de macht grepen en China regeerden, en de enige in de Chinese geschiedenis die in haar eigen recht regeerde.
De "Chinese Renaissance" in de Song-dynastie
Na de Tang en de periode van de Vijf Dynastieën, een tijd vol onrust en oorlogen, was de Song-dynastie een tijd van consolidatie voor de Chinese cultuur. De traditionele staat van burgerlijke administratie ontwikkelde zich volledig en bracht een heropleving van de confucianistische gedachte—het zogenaamde "Neo-Confucianisme", waarbij veel geleerden de traditionele boeken becommentarieerden, maar ook een meer metafysisch wereldbeeld ontwikkelden van het eerder staatsgerichte "oude" Confucianisme. De Song-dynastie wordt vaak een "Chinese Renaissance" genoemd omdat, vergelijkbaar met de Europese Renaissance, vooruitgang in technologie en uitvindingen, de opkomst van nieuwe filosofische interpretaties van de klassieke teksten een vernieuwing van het oude en de creatie van nieuwe stromingen betekende. De Song-dynastie wordt gekenmerkt door een heropleving van oude confucianistische tradities na het Tang-tijdperk van het boeddhisme, en de overheersende positie van burgerlijke geleerden boven het militaire tijdperk van de Tang en de Vijf Dynastieën. Maar de Song-cultuur was ook een culminatie van het erfgoed van 2000 jaar cultuur, en vanaf dit punt werd het Chinese denken orthodox; cultuur werd steriel alsof het sinds duizenden jaren geleden onveranderd was gebleven. Een machtsevenwicht met de noordelijke rijken van Liao en Jin maakte het mogelijk voor de Song-heersers om vreedzaam een bloeiende stedelijke economie te ontwikkelen met nieuwe technische instrumenten. Handel richtte zich nu meer op de zee omdat de traditionele handelsroutes naar Binnen-Azië waren afgesneden.
