Y học Cổ Truyền Trung Quốc
Y học cổ truyền Trung Quốc là một loạt các thực hành y học truyền thống có nguồn gốc từ Trung Quốc đã phát triển qua hàng ngàn năm. Thực tế, Y học cổ truyền Trung Quốc là một sự biên soạn hiện đại của y học cổ truyền Trung Quốc. Các thực hành y học cổ truyền Trung Quốc bao gồm lý thuyết, chẩn đoán và điều trị như y học thảo dược, xoa bóp, châm cứu và cứu ngải; thường Khí công cũng liên kết chặt chẽ với y học cổ truyền Trung Quốc.
Ở phương Tây, y học cổ truyền Trung Quốc được coi là y học thay thế. Ở Trung Quốc, Y học cổ truyền Trung Quốc được coi là một phần không thể thiếu của hệ thống chăm sóc sức khỏe. Ví dụ, các phương pháp điều trị TCM có thể được kê đơn để chống lại các tác dụng phụ của hóa trị, sự thèm muốn và triệu chứng cai nghiện của người nghiện ma túy, và một loạt các tình trạng mãn tính.
Lý thuyết y học cổ truyền Trung Quốc khẳng định rằng các quá trình của cơ thể con người có liên quan và tương tác liên tục với môi trường. Các dấu hiệu của sự mất cân bằng giúp người thực hành y học cổ truyền Trung Quốc hiểu, điều trị và ngăn ngừa bệnh tật.
Y học cổ truyền Trung Quốc cho rằng cơ thể con người là một vũ trụ nhỏ với một hệ thống hoàn chỉnh và phức tạp được kết nối, và những hệ thống đó thường hoạt động cân bằng để duy trì chức năng khỏe mạnh của cơ thể con người. Sự sự cân bằng của âm và dương được xem xét với tôn trọng đến Khí (hơi thở, sinh lực, hoặc năng lượng tinh thần), máu, Tinh (tinh chất thận hoặc tinh dịch), các chất lỏng cơ thể khác, Ngũ Hành, cảm xúc, và linh hồn hoặc tinh thần. Y học cổ truyền Trung Quốc có một mô hình cơ thể độc đáo, đặc biệt quan tâm đến hệ thống kinh mạch. Không giống như mô hình giải phẫu phương Tây chia cơ thể vật lý thành các phần, mô hình Trung Quốc quan tâm nhiều hơn đến chức năng. Do đó, lá lách trong y học cổ truyền Trung Quốc không phải là một mảnh thịt cụ thể, mà là một khía cạnh của chức năng liên quan đến sự chuyển hóa và vận chuyển trong cơ thể, và của các chức năng tinh thần của suy nghĩ và học tập.
Các Khái Niệm về Âm-Dương
Các khái niệm về Âm và Dương có nguồn gốc từ triết học và siêu hình học cổ đại Trung Quốc, mô tả hai lực đối lập nhưng bổ sung cơ bản được tìm thấy trong mọi thứ trong vũ trụ.
Âm (nơi có bóng râm, sườn đồi phía bắc, bờ nam của sông, có mây) là yếu tố tối hơn; nó buồn, thụ động, tối, nữ tính, hướng xuống và tương ứng với ban đêm.
Dương (nơi có nắng, sườn đồi phía nam, bờ bắc của sông, có nắng) là yếu tố sáng hơn; nó vui vẻ, hoạt động, sáng, nam tính, hướng lên và tương ứng với ban ngày. Âm thường được biểu tượng bằng nước hoặc đất, trong khi Dương được biểu tượng bằng lửa hoặc gió.
Âm (lực thụ động, nữ tính, tối, thụ động) và Dương (lực sáng tạo, nam tính, sáng, hoạt động) là mô tả của các đối lập bổ sung hơn là tuyệt đối. Bất kỳ sự phân đôi Âm-Dương nào cũng có thể được xem như đối lập của nó khi nhìn từ góc độ khác.
Việc phân loại được xem là một sự tiện lợi. Hầu hết các lực lượng trong tự nhiên có thể được xem là có trạng thái Âm và Dương, và hai trạng thái này thường di chuyển hơn là giữ ở trạng thái tĩnh tuyệt đối.
Tóm tắt các Khái Niệm về Âm và Dương
Mọi thứ có thể được mô tả là cả Âm và Dương.
1. Âm và Dương không loại trừ lẫn nhau.
Mọi thứ đều có đối lập của nó mặc dù điều này không bao giờ là tuyệt đối, chỉ là tương đối. Không có một thứ nào hoàn toàn là Âm hay hoàn toàn là Dương. Mỗi thứ chứa hạt giống của đối lập của nó. Ví dụ, mùa đông có thể chuyển thành mùa hè; "cái gì đi lên phải đi xuống".
2. Âm và Dương phụ thuộc lẫn nhau.
Một không thể tồn tại mà không có cái kia. Ví dụ, ngày không thể tồn tại mà không có đêm. Ánh sáng không thể tồn tại mà không có bóng tối.
3. Âm và Dương có thể được chia nhỏ thành Âm và Dương.
Bất kỳ khía cạnh Âm hay Dương nào cũng có thể được chia nhỏ thành Âm và Dương. Ví dụ, nhiệt độ có thể được xem là nóng hoặc lạnh. Tuy nhiên, nóng có thể được chia nhỏ thành ấm hoặc cháy; lạnh thành mát hoặc băng giá. Trong mỗi phổ, có một phổ nhỏ hơn; mỗi khởi đầu là một khoảnh khắc trong thời gian, và có một khởi đầu và kết thúc, cũng như mỗi giờ có một khởi đầu và kết thúc.
4. Âm và Dương tiêu thụ và hỗ trợ lẫn nhau.
Âm và Dương thường được giữ cân bằng - khi một tăng, cái kia giảm. Tuy nhiên, sự mất cân bằng có thể xảy ra. Có bốn khả năng mất cân bằng: thừa Âm, thừa Dương, thiếu Âm, và thiếu Dương. Chúng có thể được xem như một cặp: do thừa Âm có sự thiếu Dương và ngược lại. Sự mất cân bằng cũng là một yếu tố tương đối: sự thừa Dương "buộc" Âm phải "tập trung" hơn.
5. Âm và Dương có thể chuyển hóa lẫn nhau.
Tại một giai đoạn cụ thể, Âm có thể chuyển hóa thành Dương và ngược lại. Ví dụ, đêm chuyển thành ngày; ấm thành mát; sống thành chết. Tuy nhiên, sự chuyển hóa này cũng là tương đối. Đêm và ngày cùng tồn tại trên trái đất cùng một lúc khi nhìn từ không gian.
6. Một phần của Âm nằm trong Dương, và một phần của Dương nằm trong Âm.
Các chấm trong mỗi yếu tố như một lời nhắc nhở rằng luôn có dấu vết của yếu tố này trong yếu tố khác. Ví dụ, luôn có ánh sáng trong bóng tối (ví dụ, các ngôi sao vào ban đêm); những phẩm chất này không bao giờ hoàn toàn là một hoặc khác, như một lời nhắc nhở rằng sự phân biệt tuyệt đối giữa hai yếu tố là nhân tạo.
Ngũ Hành
Giống như khái niệm âm và dương, Lý thuyết Ngũ Hành là nền tảng của văn hóa Trung Quốc. Trong triết học cổ truyền Trung Quốc, hiện tượng tự nhiên có thể được phân loại thành Ngũ Hành: kim loại, gỗ, nước, lửa và đất. Những yếu tố này được sử dụng để mô tả các tương tác và mối quan hệ giữa các hiện tượng.
Học thuyết Ngũ Hành (ngũ giai đoạn) mô tảcả chu kỳ sinh và chu kỳ khắc chế của ngũ hành. Trong chu kỳ sinhchu kỳ, gỗ sinh ra lửa, lửa sinh ra đất(tro),đất sinh ra kim loại, kim loại sinh ra nước(nếu kim loại bị bỏ ngoài trời qua đêm, nước sẽ ngưng tụ trên đó vào buổi sáng), và nước sinh ra gỗ. Trong chu kỳ khắc chế, gỗ mọc trong đất, đất hấp thụ nước, nước dập tắt lửa, lửa làm tan chảy kim loại, và kim loại cắt gỗ.
Học thuyết Ngũ Hành được áp dụng trong nhiều lĩnh vực củatriết học Trung Quốc cổ đại, bao gồm các lĩnh vực tưởng chừng như không liên quan như âm nhạc, y học cổ truyền Trung Quốc, và chiến lược quân sự.
Các nhà thực hành y học cổ truyền Trung Quốc dựa vào lý thuyết Ngũ Hành để giải thích các mối quan hệgiữa các cơ quan và mô trong cơ thể, cũng nhưgiữa cơ thể và môi trường bên ngoài.
Một khi người Trung Quốc xác định được Ngũ Hành, họ bắt đầu phân loại tất cả các hiện tượng trong năm loại. Mọi thứ, từ một con sông đến âm thanh đến các cơ quan trong cơ thể chúng ta, đều có thể được mô tả theo Ngũ Hành. Cách mà mọi thứ được đặc trưng phụ thuộc vào phẩm chất cá nhân của chúng. Ví dụ, đất được liên kết với sự phát triển và nuôi dưỡng, vì vậy lá lách, cơ quan giám sát máu, tiêu hóa mảnh vụn và sản xuất kháng thể khi cần thiết, được phân loại là một yếu tố đất.
Cũng như sự mất cân bằng giữa Âm và Dương có thể tạo ra các lực phá hoại,giữ cho tất cả các yếu tố cân bằngthúc đẩy sự hài hòa cả trong môi trường xung quanh và bản thân chúng ta. Tất nhiên, cân bằng Ngũ Hành phức tạp hơn một chút so với đạt được sự hài hòa giữa hai lực đối lập. Theo niềm tin của người Trung Quốc, mỗi yếu tố tác động lên hai yếu tố khác, hoặc sinh ra nó hoặc kiểm soát nó. Ví dụ, gỗ sinh ra lửa và kiểm soát hoặc đàn áp đất. Tương tự, lửa sinh ra đất và kiểm soát kim loại. Tất cả các yếu tố đều liên tục tương tác với các yếu tố khác - không có yếu tố nào đứng một mình.
Việc tuân thủ lý thuyết Ngũ Hành có thể thấy trong nhiều khía cạnh của cuộc sống Trung Quốc. Về chế độ ăn uống, các nhà thảo dược Trung Quốc tin rằng, để điều trị đúng cách cho một bệnh nhân, bạn phải biết trạng thái của Ngũ Hành trong cơ thể họ. Sự thiếu hụt hoặc dư thừa của một yếu tố có thể dẫn đến bệnh tật.
Hệ thống Kinh mạch
Trong lý thuyết y học cổ truyền Trung Quốc, các kinh mạch - kênh mang vàphân phối Khí và máu đến tất cả các phần của cơ thể, kết nối các cơ quan, chi và khớp. Khi dòng năng lượng sống này bị gián đoạn, bệnh tật và sức khỏe kém sẽ theo sau. Châm cứu phát triển như một cách để giữ cho các kênh mở và năng lượng lưu thông. Kinh mạch chính và phụ
Kinh mạch, hay kênh, có thể được phân loại thành hai nhóm: kinh mạch chính và phụ. Kinh mạch chính là những kinh mạch đi qua các cơ quan nội tạng, trong khi kinh mạch phụ thì không. Có 12 cặp kinh mạch chính chảy trong một vòng tròn không bao giờ kết thúc. 12 kinh mạch chính này đối xứng ở bên phải và bên trái của cơ thể, và tất cả chúng đều kết nối với nhau.
Chúng là:
Kinh Phế
Kinh Đại Trường
Kinh Vị
Kinh Tỳ
Kinh Tâm
Kinh Tiểu Trường
Kinh Bàng Quang
Kinh Thận
Kinh Tâm Bào
Kinh Tam Tiêu
Kinh Đởm
Kinh Can
Khí của chúng tabắt đầu dòng chảy của nó trong phổi, sau đó di chuyển đến đại tràng. Từ đó nó đi đến dạ dày, sau đó đến lá lách. Tiếp theo nó di chuyển đến tim, sau đó đến tiểu trường. Tiếp theo nó đi đến bàng quang và thận. Sau đó nó hướng về tâm bào và Tam Tiêu. Cuối cùng nó đi đến đởm, sau đó đến gan, sau đótrở lại phổi nơi nó bắt đầu hành trình tuần hoàn của mình một lần nữa.
Đối với một người khỏe mạnh, Khí di chuyển trơn tru qua mỗi cơ quan vào một thời điểm cụ thể trong ngày.
