Konfüçyüs: Çin Düşüncesinin Bilgesi
Konfüçyüs, M.Ö. 551 ve 479 yılları arasında Çin'in Bahar ve Sonbahar Dönemi'nin son yıllarında yaşadı. O, büyük bir düşünür, eğitimci ve devlet adamıydı ve o dönemin en bilgili insanlarından biriydi. Sonraki nesiller onu "bilgelerin bilgini" ve "tüm çağların öğretmeni" olarak onurlandırdı.
Konfüçyüs, "adalet" ve "barış"ı teşvik eden bir ahlak doktrini okulu olan Konfüçyüsçülüğün kurucusuydu. Konfüçyüsçülük, sonraki nesiller üzerinde önemli bir etkiye sahip oldu ve Çin feodal kültürünün çekirdeği haline geldi, Çin kültürel ruhunu temsil etti.
Zhou Hanedanı'nın sosyal felsefi idealleri, Konfüçyüs değerlerinin temelini oluşturur. Konfüçyüs, Xia ve Shang hanedanlarının kitaplarını ve kayıtlarını düzenledi ve Zhou kültürü üzerine düşündü, bu da Konfüçyüs felsefesinin geniş temalarını ve yapısını başlattı. Öğrencileriyle yaptığı tartışmalar, Analects of Confucius gibi kitaplarda kaydedildi.
Konfüçyüs, Çin tarihinde özel eğitime başlayan ilk kişiydi ve daha önce aristokratların ayrıcalığı olan bilgi öğrenme erişimini genel halka getirdi. Onun tarafından ilk kez önerilen "ayrım gözetmeksizin herkese eğitim sağlama" ilkesi, zengin ya da fakir herkesin ondan eğitim alma hakkına sahip olduğunu savundu. Konfüçyüs, "birinin doğal yeteneğine göre eğitim verme" ve "sezgisel eğitim" öğretim yöntemini benimsedi. Aynı zamanda, başkalarına öğretmekten yorulmadı ve öğrencilerinde iyi öğrenme alışkanlıkları geliştirdi. Konfüçyüs'ün toplamda 3.000 öğrenci yetiştirdiği, bunlardan 72'sinin olağanüstü olduğu söylenir. Bu nedenle, zengin geleneksel Çin kültürü teşvik edilmiş ve miras alınmıştır.
Siyasi önerilerini gerçekleştirmek için Konfüçyüs, ideal sosyal düzenin yeniden sağlanması için tüm aksiliklere rağmen mücadele etmeye devam etti. 55 yaşında, öğrencilerini yanına alarak, siyasi inançlarını tanıtmak için çeşitli eyaletlerde bir lobi turuna çıktı. Düşünceleri kabul edilmese de pes etmedi. Binlerce yıl boyunca, onun dürüstlük, iyimserlik ve azim nitelikleri, özellikle entelektüeller üzerinde, Çin halkı üzerinde derin bir etki yaratmıştır.
Dünya Mirası Komitesi, Konfüçyüs'ü "Çin'in Bahar ve Sonbahar Dönemi'nin büyük bir filozofu, devlet adamı ve eğitimcisi" olarak övdü. Günümüzde, birbiri ardına kurulan Konfüçyüs Enstitüleri ile dünyadaki daha fazla insan Konfüçyüs'ü ve Konfüçyüsçülük kültürünü anlamaya başlıyor. Konfüçyüs, "tarihteki en etkili 100 insan" arasında 5. sırada yer alıyor, bu da onun Çin ve dünya üzerindeki büyük etkisini gösteriyor.
Konfüçyüs, Shandong Eyaleti'nin Qufu Şehri'nin kuzeyindeki Sishui Nehri yakınında gömüldü, burada bugün Konfüçyüs Mezarlığı bulunmaktadır.
Laozi, Zhuangzi ve Taoist Felsefe
Laozi, diğer adıyla Lao Tzu, Taoizm'in kurucusu olarak kabul edilir. Laozi tarafından yazılan Dao De Jing (Tao'nun Erdemi Klasiği) veya Tao Te Ching, sadece 5.000 Çin karakteri içerir, ancak Dao'nun (Tao veya Yol) metafiziğinden, yaşam bilgeliğine, kozmolojiye, ontolojiye kadar geniş bir konu yelpazesini kapsar. İnsanların genel olarak yaşam bilgeliğini öğrenmeleri beklenir, Laozi, siyaset, sosyoloji ve kişilerarası ilişkiler üzerine felsefi fikirler öne sürer. Ancak odak noktası medeniyetin yaratılması değil, daha çok öz-kültürlenmedir. Laozi'nin düşünceleri esasen Dao'ya dayalı sosyal felsefe ve teorilerdir, ancak yeni ve ideal bir toplum yaratmakla ilgilenmez, çünkü bu Dao'nun yolu değildir.
Zhuangzi, Laozi'den bu yana Taoizmin en önemli teorik yenilikçisidir. Temel olarak, Taoizm, Laozi ve Zhuangzi'nin teorilerine dayanan iki temel türe sahiptir. Zhuangzi'nin felsefesini Laozi'ninkinden en belirgin şekilde ayıran şey, insan ve doğa arasındaki ilişkiler ve insan zekası, bilişsel yetenek ve insan enerjisi açısından insan yaratıcılığı üzerine yaptığı açıklamalardır. Zhuangzi, Dao anlayışına dayanarak, kendini yetiştirme ve dünyada başarılı bir şekilde yaşama konusundaki fikirlerini de sunar.
Mencius: Konfüçyüsçü Merhametin Destekçisi
Mencius, doğum adıyla Meng Ke olarak da bilinir, Savaşan Devletler Dönemi'nde Lu Devleti'ndendi. Konfüçyüs'ün düşüncelerinin bir takipçisiydi ve sonraki nesiller tarafından "ikinci bilge" olarak saygı gördü.
Mencius, Zisi'nin bir öğrencisiydi ve Qi, Lu, Wei, Teng ve Song gibi çeşitli devletlerde öğrenme turları yaptı. Bir zamanlar Qi Kralı Xuan'ın altında bir yetkili olarak görev yaptı. Qi Kralı Xuan ile farklı görüşleri nedeniyle Zou İlçesi'ne döndü ve çalışmalarına yoğunlaştı.
Konfüçyüsçülükteki "merhamet politikası" ve "erdemle ülke yönetme" temeline dayanarak, Mencius, bir devletin anayasasında "halkın en yüksek sırada, toprak ve tahılın ikinci sırada, hükümdarın ise en az önemli" olduğunu savundu. Tüm insanların doğuştan iyi olduğunu ve eğitimin toplumun medeniyetini teşvik etmek için yeterince kullanılmasını gerektiğini savundu ve imparator ile halkı arasındaki ilişkilerin belirli bir sınır içinde iyileştirilmesi çağrısında bulundu.
Mencius'un ana kitabı, öğrencileri Wan Zhang ve Gongsun Chou ile birlikte daha sonraki yıllarında yazdığı Mencius'tur.
Dört Kitap ve Beş Klasik: Çin Klasik Öğreniminin Temelleri
Çin klasik metinleri, özellikle Konfüçyüsçü Dört Kitap ve Beş Klasik olmak üzere, Qin öncesi Çin metinlerine atıfta bulunur. Bu Qin öncesi metinlerin tamamı klasik Çince ile yazılmıştır. Bunlara jing denilebilir.
Daha geniş bir açıdan bakıldığında, Çin klasik metinleri, 1912'de Qing Hanedanı'nın düşmesinden önce var olan, ister halk diliyle ister klasik Çince yazılmış olsun, metinlere atıfta bulunabilir. Bunlar, Konfüçyüsçü olmayan düşünce okullarına ait felsefi eserleri, tarım, tıp, matematik, astronomi, kehanet, sanat eleştirisi ve her türlü çeşitli yazıları ve edebi eserleri içerebilir.
Ming ve Qing hanedanlarında, Song Hanedanı Neo-Konfüçyüsçü Zhu Xi tarafından seçilen Dört Kitap ve Beş Klasik, hükümet yetkilisi olmak isteyen Konfüçyüsçü bilginler tarafından zorunlu olarak çalışılan metinlerdi. Herhangi bir siyasi tartışma bu arka planla doluydu ve bu metinleri bilmeden edebiyatçılardan biri ya da askeri bir subay olmak mümkün değildi. Genellikle, çocuklar önce Üç Karakterli Yazıt ve Yüz Aile İsmi'ni ezberleyerek Çince karakterleri öğrenir, ardından diğer klasikleri ezberleyerek sosyal hiyerarşide yükselirlerdi.
Dört Kitap
- Büyük Öğrenme
- Orta Yol Doktrini
- Konfüçyüs'ün Analektleri
- Mencius
Beş Klasik
- Değişimler Klasiği
- Şiir Klasiği
- Ritüel Klasiği
- Tarih Klasiği
- Bahar ve Sonbahar Yıllıkları
