Diagnostiek
Volgens een macrofilosofie van ziekte is traditionele Chinese diagnostiek gebaseerd op de algehele observatie van menselijke symptomen in plaats van op "micro"-niveau laboratoriumtests. Er zijn vier soorten diagnostische methoden in de traditionele Chinese geneeskunde: inspectie, luisteren en ruiken, ondervraging en palpatieonderzoeken. Het polsleescomponent van het aanrakingonderzoek is zo belangrijk dat Chinese patiënten naar de dokter kunnen verwijzen als "naar de dokter gaan om mijn pols te laten voelen".
Traditionele Chinese geneeskunde wordt beschouwd als een vak dat aanzienlijke diagnostische vaardigheden vereist. Er wordt gezegd dat een opleidingsperiode van jaren of decennia nodig is voor beoefenaars van traditionele Chinese geneeskunde om de volledige complexiteit van symptomen en dynamische balansen te begrijpen. Een Chinees gezegde luidt: "een goede (traditionele Chinese geneeskunde) dokter is ook gekwalificeerd om een goede premier in een land te zijn." Moderne beoefenaars van traditionele Chinese geneeskunde in China gebruiken vaak een traditioneel systeem in combinatie met westerse methoden.
Technieken
Palpatie van de radiale pols van de patiënt (polsdiagnose in zes posities).
- Observatie van het uiterlijk van de tong van de patiënt. Observatie van het gezicht van de patiënt.
- Palpatie van het lichaam van de patiënt (vooral de buik) op gevoeligheid.
- Observatie van het geluid van de stem van de patiënt. Observatie van het oppervlak van het oor.
- Observatie van de ader op de wijsvinger bij kleine kinderen.
- Vergelijkingen van de relatieve warmte of koelte van verschillende delen van het lichaam.
- Observatie van de verschillende geuren van de patiënt.
- De patiënt vragen naar de effecten van zijn probleem.
- Alles wat kan worden waargenomen zonder instrumenten en zonder de patiënt te schaden.
Behandelingen
De onderstaande methoden worden beschouwd als onderdeel van de behandeling in de Chinese geneeskunde:
- Chinese kruidengeneeskunde
- Acupunctuur en Moxibustie
- Die Da of Tieh Ta
- Chinese voedseltherapie
- Tui Na-massagetherapie
- Qigong en gerelateerde ademhalings- en meditatieoefeningen
- Lichamelijke oefeningen zoals Taijiquan en andere Chinese vechtsporten
- Mentale gezondheidstherapie zoals Feng Shui en Chinese astrologie
Specifieke Behandelmethoden
Specifieke behandelmethoden zijn gegroepeerd in deze takken:Cupping en huidafschrapen maken deel uit van Tui Na. Auriculotherapie valt onder de noemer van Acupunctuur en Moxibustie. Die Da-beoefenaars zijn degenen die gespecialiseerd zijn in het genezen van traumatisch letsel zoals botbreuken, verstuikingen en kneuzingen. Sommige van deze specialisten kunnen ook andere disciplines van Chinese medische therapieën gebruiken of aanbevelen als er sprake is van ernstig letsel. Dergelijke praktijk van botzetten is niet gebruikelijk in het Westen.
Acupunctuur- en Moxibustietherapie
Acupunctuur- en moxibustietherapie, met een geschiedenis van duizenden jaren in China, vormt de kern van de Chinese geneeskunde.
Acupunctuurtherapie omvat het prikken van speciaal gemaakte metalen naalden van verschillende lengtes in het lichaam van de patiënt op bepaalde acupunctuurpunten, waarbij de patiënt wordt behandeld door de naalden te draaien of op te tillen. Moxibustietherapie vereist het plaatsen van brandende, gedroogde moxa nabij of op de huid op bepaalde acupunctuurpunten, waarbij de behandeling plaatsvindt door de irritatie van hitte.
In het oude China waren er veel bekende artsen die acupunctuur- en moxibustietherapie gebruikten om patiënten te behandelen, zoals Bian Que uit de Lente- en Herfstperiode en Hua Tuo uit de Oostelijke Han-dynastie, die enkele moeilijke en gecompliceerde gevallen hadden behandeld en daarom als wonderwerkers werden geprezen. In 1027 na Christus ontwierp en maakte een medische functionaris van acupunctuur en moxibustie van de Song-dynastie, Wang Weiyi, twee bronzen menselijke figuren gemarkeerd met acupunctuurpunten, zorgvuldig 12 kanalen en vaten en 354 acupunctuurpunten op de figuren gegraveerd voor mensen om te gebruiken bij het leren van de therapie. Dit was de vroegste bronzen menselijke figuur voor medisch gebruik in China.
Tegenwoordig wordt acupunctuur- en moxibustietherapie niet alleen veel gebruikt in China om mensen van hun ziekten te verlichten; het heeft zich ook over de hele wereld verspreid.
Huangdi Neijing
Huangdi Neijing, ook bekend als de Innerlijke Canon van de Gele Keizer, is een oude Chinese medische tekst die al meer dan twee millennia als de fundamentele leerstellige bron voor de Chinese geneeskunde wordt beschouwd. Het is vergelijkbaar in belang met het Hippocratische Corpus in de Griekse geneeskunde of de werken van Galenus in de islamitische en middeleeuwse Europese geneeskunde. Het werk bestaat uit twee teksten, elk met eenentachtig hoofdstukken of verhandelingen in een vraag-en-antwoordformaat tussen de mythische Huangdi en zes van zijn even legendarische ministers.
De eerste tekst, de Suwen, ook bekend als Basisvragen, behandelt de theoretische basis van de Chinese geneeskunde en haar diagnostische methoden. De tweede en over het algemeen minder genoemde tekst, de Lingshu Spirituele As, bespreekt acupunctuurtherapie in detail. Gezamenlijk staan deze twee teksten bekend als de Neijing of Huangdi Neijing. In de praktijk verwijst de titel Neijing echter vaak alleen naar de meer invloedrijke Suwen.